کاربرد مفاهیم پایداری و اهداف توسعه پایدار در جهت کاهش اتلاف انرژی وآلودگی محیط زیست در معماری،مبحثی به نام «معماری پایدار»را به وجود آورده است.در این نوع معماری،ساختمان نه تنها با شرایط اقلیمی منطقه خود را تطبیق می دهد،بلکه ارتباط متقابلی با آن برقرار میکند.بطوریکه بر اساس گفته ی ریچارد راجرز،«ساختمان ها مانند پرندگان هستند که در زمستان پرهای خود را پوش داده وخود را باشرایط جدید محیط وفق میدهندو بر اساس آن سوخت و سازشان را تنظیم میکنند».
مهمترین سرفصلهای معماری پایدار را عناوین "معماری اکو - تک"، "معماری و انرژی" و "معماری سبز" تشکیل میدهد.
معماری پایدار - که در واقع زیرمجموعه طراحی پایدار است - را شاید بتوان یکی از جریانهای مهم معاصر به حساب آورد که عکسالعملی منطقی در برابر مسایل و مشکلات عصر صنعت به شمار میرود. برای مثال، ۵۰ درصد از ذخایر سوختی در ساختمانها مصرف میشود که این به نوبه خود منجر به بحرانهای زیست محیطی شده و خواهد شد. بنابراین، ضرورت ایجاد و توسعه هرچه بیشتر مقوله پایداری در معماری بخوبی قابل مشاهده است.
معماری پایدار، مانند سایر مقولات معماری، دارای اصول و قواعد خاص خود است و این سه مرحله را در برمیگیرد:
صرفه جویی در منابع، طراحی برای بازگشت به چرخه زندگی و طراحی برای انسان که هرکدام آنها استراتژیهای ویژه خود را دارند.
شناخت و مطالعه این تدابیر، معمار را به درک بیشتر از محیطی که باید طراحی آن را انجام دهد، میرساند.
مرحله صرفه جویی در منابع (Economy of Resources):
این اصل از یک سو به بهرهبرداری مناسب از منابع و انرژیهای تجدیدناپذیر [مفاهیم: انرژی تجدیدپذیر چیست؟] مانندسوختهای فسیلی، در جهت کاهش مصرف میپردازد و از سوی دیگر به کنترل و به کارگیری هرچه بهتر منابع طبیعی به عنوان ذخایری تجدید پذیر و ماندگار توجه جدی دارد.
به عنوان مثال، یکی از منابع سرشارو نامیرا، انرژی حاصل از نور خورشید است که امروزه توسط تکنولوژی فتوولتاییک برای فراهم کردن آب و برق مصرفی در ساختمان، از آن استفاده میشود.
برای کنترل منابع، سه نوع استراتژی میتواند مورد توجه قرارگیردکه شامل حفظ انرژی، حفظ آب و حفظ مواد است. همان گونه که مشاهده میشود، تمرکز براین سه منبع، به دلیل اهمیت آنها در ساخت و اداره ساختمان است.
مرحله طراحی برای بازگشت به چرخه زندگی
(Life Cycle Design)
دومین اصل از معماری پایدار بر این فکر و یا نظریه استوار شده است که ماده از یک شکل قابل استفاده تبدیل به شکل دیگری میشود، بدون اینکه به مفید بودن آن آسیبی رسیده باشد.
از سوی دیگر بهواسطه این اصل، یکی از وظایف طراح، جلوگیری از آلودگی محیط است.
این نظریه برای رسیدن به این منظور در سه مرحله، ساختمان را مورد بررسی قرار می دهد. این مراحل به ترتیب عبارتند از:
مرحله پیش از ساخت، مرحله در حال ساخت و مرحله پس از ساخت.
باید توجه داشت که این مراحل به یکدیگر مرتبط بوده و مرز مشخصی بین آنها وجود ندارد. برای مثال، می توان از مواد بازیافتی در مرحله پس از ساخت یک ساختمان به عنوان مصالح اولیه در مرحله ساخت ساختمانی دیگر استفاده کرد.
مرحله طراحی برای انسان (Humane Design):
اصل طراحی برای انسان، آخرین و شاید مهمترین اصل از معماری پایدار است. این اصل ریشه در نیازهایی دارد که برای حفظ و نگهداری عناصر زنجیره ای اکوسیستم لازم است که آنها نیز به نوبه خود بقای انسان را تضمین می کنند.
این اصل دارای سه استراتژی نگهداری از منابع طبیعی، طراحی شهری-طراحی سایت و راحتی انسان است که تمرکزشان بر افزایش همزیستی بین ساختمان و محیط بیرون از آن و بین ساختمان و افراد استفاده کننده از آنهاست.
در واقع میتوان گفت که برای رسیدن به معماری پایدار، طراح باید این مراحل و اصول را که تعریف کننده یک چارچوب اصلی برای طرحی پایدار است را در طرح خود لحاظ و برحسب مورد ترکیب و متعادل کند.
اهداف معماری پایدار را میتوان این گونه برشمرد: اهمیت دادن به زندگی انسان ها و حفظ و نگهداری از آن در حال و آینده،کاربرد مصالحی که چه در هنگام تولید ویا کاربری و حتی تخریب با محیط خود همگن و پایدار باشند،حداقل استفاده از انرژی های سوختی و حد اکثر بکارگیری انرژی های طبیعی،حداقل تخریب محیط زیست،بهبود فیزیکی و روانی زندگی انسان هاو کلیه ی موجودات زنده . هماهنگی با محیط طبیعی. بر این اساس اصولی که باید در این معماری به کار بست شامل موارد زیر است: -ادراک حس مکان،فضای هستی و عدم مزاحمت درآن -استفاده از انرژی های طبیعی،مانند انرژی خورشیدی و بادو ... -کاربرد مصالح طبیعی و بومی،قابل بازیافت و بادوام. -جمع آوری و استفاده از آب بویژه آب باران و بهره گیری از آب دریاچه ،دریا و ... -عایق بندی حرارتی،صوتی وایزوله مناسب ساختمان. -قابلیت تهویه ی طبیعی به کمک سقف و ... -نور گیری صحیح و طراحی صحیح بازشوها.
نمونه معماری پایدار؛ برج هرست (Hearst tower):
این ساختمان درنیویورک قراردارد که توسط نورمن فاستر، معمار بسیارمعروف، طراحی شده و نمونهای بارز از یک بنای پایداراست.
معمار با انتخاب طرحی منحصر بفرد برای این بنا، موجب کاهش ۲۰ درصدی فولاد مصرفی در ساخت آن شده است. همچنین، ساختمان مجهز به سنسورهای حساس به نور خورشید برای تنظیم روشنایی لازم درفضاهای داخلی است.
این ساختمان به دلیل اینکه دربیشتراوقات سال از هوای خارج از ساختمان به عنوان تهویه مطبوع استفاده میکند، ۲۲ درصد دیاکسیدکربن کمتر وارد هوا میکند.
معماری سبز چیست؟
قبل از هر چیز که یک ساختمان سبز خاق شود مانند هر
چیز دیگر به یکخالق احتیاج دارد . این موضوع یعنی ایجاد ساختمان سبز به
سلامت فردی که در آن و درمحیط اطراف آن زندگی می کند کمک خواهد کرد و از او
پشتیبانی خواهد کرد و از اوپشتیبانی خواهد کرد وباعث رضایت مندی و سودمندی
آنان خواهد شد.این موضوع نیازمندکاربرد با دقت اْتراژیهای تصدیق شده در
معماری است:استفاده از طبیعت بادوام و منبعمواد با کفایت و تکیه بر خورشید
برای استفاده های گرمایی و نیروی برق و روشناییروزانه و دوباره استفاده
کردن از ضایعات و .......یک اتحاد و یکپارچه سازی ساختمانیظریف این
استراژیها را تولید می کند. البته باید نوجه داشت که تبدیل فرهنگ بشر بهیک
پایه و تغییر ساختا ر اساسی روح و سرشت انسان بستگی دارد.ما باید یکی شدن و
بههم پیوستن و وابستگی به یکدیگر را با یک چیزی خیلی وسیع تر از خودمان را
دوباره کشفکنیم. جهان طبیعت قلم رویی است روحانی که نسبت به همه چیز برتری
می یابد.اول شخص وبعد جامعه این عقیده بولوزوف است. او عقیده دارد ما باید
هر دو گروه را مجبور سازیمکه موافق حقایق زندگی در جهان باشند.در غرب به
این مسئله اعتقاد دارند که مزیت درطرح محیطی و طراحی آن در صورتی پیشرفت می
کند و موفق خواهد بود که حقیقا مجمع وگروه طراحی آن فقط گروهی از طراحان
باشند.arc اولین شرکتی است که دست به این کارزده است. این شرکت تشکیل شده
است ازمعماران. سازندگان و مهندسین و سرانجام عده ایاز طراحان باید پاسخگو
در تمامی پروژههای این شرکت باشند.این شرکت در جریان طراحیهای خود از روش
مشارکتی استفاده می کند یعنی تمامی اعضا در نظر دادن آزاد هستند اماتصمیم
نهایی را طراحان خواهند گرفت. این روش یک روش قدرتمند در ساختمان سازی ها
بهشمار می رود.بسیاری از ساختمانها که در این شرکت در بین طراحان به توافق
می رسدتوافق آنها به خاطر مطلوبیت آن اثر است.در یک کار جالب دیگر در این
شرکت دعوت ازتمامی افراد صاحب نظر است برای عملی کردن و اجرایی شدن تمامی
نتیجه های بدستآمده.جوانب مهمی که متفاوت با طراحی های قردادی مشخص شده است
عبارتند از:1ـطراحیباید تقریبا در برگیرنده 40% از نیازها باشد نه اینکه
25% از نیازها را به صورتقراردادی بر طرف کند.2ـ روند طراحی جرینی است
آشفته و پر دست انداز. بنابر ایناحتیاج به زمان طولانی دارد. طراحی به تفکر
گروهای صادق و آزمایش کردن احتیاجدارد.3ـ ایجاد ساختمان نیاز مند یکپارچه
سازی و اتحاد است. همان اتحادها و یکپارچهسازیهاست که منجر به تغییر
ساختارهای روحی انسان خواهد شد.اغلب از ساختمان سبزتعبیر به ساختمانی می
شود که اثرات منفی آن بر روی محیط اطرافش کم باشد. هدف ازایجاد ساختمانهای
سبز بر اساس اصول ذکر شده بالا بهبود یافتن آب و هوا و جلوگیری ازاثرات
منفی ساخت و ساز بر محیط زیست است.
......
ادامه این مقاله را در ادامه مطلب دنبال کنید
ادامه مطلب ...
<< کارشناسی معماری >>
کلاس های ترم جدید ،در قالب دو برنامه هفتگی، به صورت یک هفته در میان تشکیل خواهد شد.
شروع کلاس ها از هفته ی اول اسفند 91
هفته اول خانم صلح جو
هفته دوم آقای نصیرزاده
برای دیدن برنامه روی نوشته های زیر کلیک کنید:
برنامه امتحانات فاینال ترم چهار معماری بستک ورودی بهمن 88
طراحی جاه طلبانه، فضای داخلی رویایی و یا محیطی هیجان انگیز. این ها واکنش
ها و القابی است که در چند روز گذشته توسط علامندان به دنیای طراحی و
معماری، به پروژه جدید
دفتر طراحی فاستر و همکاران
داده شده است.
البته مانند هر پروژه ی دیگری مخالفانی هم وجود دارند، اما این طور که
پیداست همکاری وزارت کار عمومی کویت با نورمن فاستر در قدم اول بسیاری از
نگاه ها را به سوی خود معطوف کرده. در ادامه مطلب می خواهیم ما هم نگاهی
داشته باشیم به طراحی این فرودگاه جدید.
ابعاد ترمینال ها حکایت از بلند پروازی تیم طراحی دارد. طول هر کدام از بال
های این ساختمان سه پره 1200 متر یا 1.2 کیلومتر است. وقتی به داخل
ترمینال وارد شوید ارتفاع سقف در بلندترین نقطه به 25 متر می رسد. سقفی که
با ستون های بتونی برافراشته شده و در بعضی از قسمت ها با سایبان هایی از
مواد جدید می تواند نور طبیعی روز را به صورت غیر مستقیم به داخل هدایت
کند.
حجم جامد ستون های بتونی و حرکت های مواج روی سقف در کنار طراحی قسمت هایی که با این سایبان ها پوشیده شده، الهام بخش نوعی
قایق سنتی کویتی به نام «داو»
است. نکته ای که شاید در تلطیف هر چه بیشتر این فضای داخلی که در یکی از گرم ترین نقاط قابل سکونت کره زمین واقع شده، موثر است.
اما طراحی این فضای بسیار بزرگ برای این کشور بسیار کوچک برای چه هدفی صورت
گرفته؟ موژان مجیدی مدیر اجرایی دفتر طراحی فاستر و همکاران "مقیاس طراحی
این فرودگاه را نشان دهنده نگرش و دیدگاه آینده نگر برای سرمایه گذاری در
زیرساخت ها و طراحی جاه طلبانه فضاها را به همان اندازه موثر و گیرا می
داند."
این فرودگاه به طور سالیانه ظرفیت پذیرش 13 تا 25 میلیون مسافر را داراست
اما نقشه های طراحی شده این امکان را می دهند تا با طرح های توسعه، این
پروژه در آینده توانایی میزبانی 50 میلیون مسافر در سال را داشته باشد.
نکته ای که می تواند مقصد بسیاری از مسافران را تغییر دهد و یا محلی برای
تجدید قوای خطوط هوایی و مسافران آن ها باشد.
منبع:
http://narenji.ir/3386